“Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi” dersi ülkemizdeki tüm üniversitelerde,   üniversite gençliğine Türkiye Cumhuriyet’inin hangi koşullarda kurulduğunu, günümüze nasıl geldiğini anlatmak, Atatürkçü Düşünce’yi ve onun dayandığı felsefeyi, ilkeleri ve bunun yanında çağdaş değerleri benimsetmek amacıyla okutulmaktadır.

Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren okutulmaya başlanan bu ders Atatürk’ün direktifleriyle 1925 yılında  Mahmut Esat Bozkurt tarafından “İhtilaller Tarihi” adıyla verilmeye başlanmıştır. Bu derslerde Türk  İnkılâbı diğer inkılâplarla mukayese edilerek anlatılmaktaydı. 1930’lardan sonra Cumhuriyet rejiminin ve inkılâpların amaçlarının halk tarafından özümsenip benimsenmesi bu dersin temel amacı olmuştur.

İstanbul Üniversitesinde bir İnkılâp Tarihi Enstitüsü ve Ankara’da Hukuk Fakültesi’ne bağlı İnkılâp Kürsüsü kurulmuştu, 1934 yılında Milli Eğitim Bakanı Yusuf Hikmet Bayur İstanbul Üniversitesinde, Başbakan İsmet İnönü Ankara’da İnkılâp Tarihi Dersleri verdiler. Cumhuritiyet’in kuruluşuna tanıklık etmiş, dönemin önemli isimlerinden Mahmut Esat Bozkurt, Recep Peker ve Yusuf Kemal Tengirşek de aynı şekilde bu dersi vermeye başladılar. Derslerin radyo ve gazetelerde konferanslar şeklinde yayımlanması etkisini artırmıştır.

1942 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih, Coğrafya Fakültesinde Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü kurularak dersin sorumluluğu bu enstitüye verilmiştir. Adı “İnkılâp Tarihi ve Türkiye Cumhuriyeti Rejimi”ne dönüştürülen ders yüksek öğretimde zorunlu hale getirilmiştir.

27 Mayıs 1960 ihtilalinden sonra dersin içeriğinde bir takım değişiklikler yapılmış, 1968’de ise Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Danışma Kurulu kararıyla dersin adı “Türk Devrim Tarihi” olarak değiştirilmiştir. 12 Eylül 1980’den sonra dersin adı bu kez  “Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi”ne dönüştürülmüş, içerik yeniden düzenlenmiş ve bu düzenlemeye uygun bir ders kitabı hazırlanmıştır.

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersi, 6 Kasım 1981 tarih ve 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kurumu Kanunu’nun 4. ve 5. maddeleri uyarınca, bütün Yüksek Öğretim Kurumlarında okutulması zorunlu bir ders olarak kabul edilmiştir.

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersi, yalnızca Türkiye’nin yakın tarihini ele alan bir ders niteliğinde olmayıp aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün önderlik ettiği Türk İnkılâbı’nın düşünsel temellerini genç kuşaklara aktarabilmeyi amaçlamaktadır.

Bu amaçla Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları dersi; Türk İnkılâbı’nın ruhunu ve hedeflerini kavrayarak geliştirecek yeni nesiller yetiştirmek, Türk Bağımsızlık Savaşı, Atatürk İnkılâpları ve Atatürkçü Düşünce Sistemi ile Türkiye Cumhuriyeti Tarihi hakkında doğru bilgiler vermek ve Türk gençliğini “Atatürkçü Düşünce Sistemi” doğrultusunda yetiştirmek görevini üstlenmiştir.

Abant İzzet Baysal Üniversitesi
Atatürk İlkeleri ve İnkilâp Tarihi Bölümü